(Ảnh minh họa: Shutterstock)
Dù chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn, song giới chuyên gia cảnh báo nguy cơ bùng phát một làn sóng Covid-19 mới trong mùa hè.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), biến thể NB.1.8.1 chiếm khoảng 1/3 số ca mắc Covid-19 mới tại Mỹ tính đến ngày 7/6/2025, tăng mạnh so với mức chỉ 5% một tháng trước đó. Đây là mức tăng đáng báo động, cho thấy biến thể này đang dần chiếm ưu thế so với các dòng virus trước.
Biến thể Nimbus là một hậu duệ trực tiếp của dòng Omicron, vốn đã từng gây ra các đợt dịch lớn toàn cầu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hiện xếp biến thể này vào nhóm "biến thể đang được giám sát", với đánh giá ban đầu cho thấy không có dấu hiệu gia tăng độc lực - nghĩa là mức độ nghiêm trọng không cao hơn các biến thể trước.
Tuy nhiên, sự lây lan nhanh chóng của Nimbus khiến giới chuyên gia đặt câu hỏi: Liệu biến thể này có khả năng lẩn tránh miễn dịch? Theo WHO, các dữ liệu trong phòng thí nghiệm cho thấy NB.1.8.1 có thể có khả năng thoát khỏi một phần miễn dịch, tức ít nhạy cảm hơn với kháng thể từ vaccine hoặc nhiễm bệnh trước đó.
Triệu chứng giống cảm lạnh nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ
Bác sĩ Leana Wen - chuyên gia y tế cộng đồng, giảng viên tại Đại học George Washington - cho biết các triệu chứng nhiễm NB.1.8.1 tương tự các biến thể Omicron khác. Người bệnh có thể gặp:
- Các triệu chứng giống dị ứng: nghẹt mũi, chảy mũi.
- Triệu chứng cảm cúm: sốt, đau họng, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ.
- Một số trường hợp có thể ho, khó thở, buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy.
Hầu hết bệnh nhân sẽ tự hồi phục, tuy nhiên vẫn có nguy cơ chuyển nặng, nhất là với người lớn tuổi hoặc có bệnh nền. Đặc biệt, nhiều bệnh nhân có thể đối mặt với hội chứng "Covid kéo dài" sau khi khỏi bệnh - tình trạng gây suy nhược kéo dài nhiều tuần hoặc tháng.
(Ảnh minh họa: Worldbank)
Liệu một làn sóng Covid-19 mùa hè có thể xảy ra như những năm trước?
Tiến sĩ Wen phân tích: "Biến thể mới có thể lây lan mạnh hơn, kết hợp với sự suy giảm miễn dịch cộng đồng theo thời gian có thể dẫn tới một đợt dịch mới. Chúng ta từng chứng kiến các làn sóng vào mùa hè 2022 và 2023. Năm nay, kịch bản này có thể lặp lại".
Thêm vào đó, trong bối cảnh nhiều người không còn tiêm nhắc lại vaccine hoặc từng mắc bệnh đã lâu, khả năng miễn dịch bảo vệ cộng đồng đang suy giảm, tạo điều kiện cho virus bùng phát trở lại.
Một câu hỏi quan trọng được đặt ra tại Mỹ, nơi đang chứng kiến số sự gia tăng số ca mắc Covid-19: Có nên tiêm vaccine ngay lúc này hay đợi đến mùa thu với vaccine mới?
Bác sĩ Wen cho rằng điều này phụ thuộc vào mức độ rủi ro của từng người. Cụ thể:
- Người từ 65 tuổi trở lên hoặc người có bệnh nền nên tiêm vaccine ngay, nếu đủ điều kiện, để có thêm lớp bảo vệ trước nguy cơ làn sóng mùa hè. Sau đó, vẫn có thể tiêm nhắc lại vào mùa thu khi vaccine phiên bản mới (có thể đã được điều chỉnh để kháng Nimbus) được công bố.
- Những người trẻ tuổi, khỏe mạnh, nếu chưa tiêm vaccine cập nhật 2024 - 2025, cũng có thể cân nhắc tiêm ngay trước khi hướng dẫn tiêm chủng có thể thay đổi trong thời gian tới.
Hiện nay, tại Mỹ, chính sách tiêm vaccine đang trong giai đoạn chuyển đổi. Hồi tháng 5, Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. tuyên bố không còn khuyến nghị tiêm vaccine cho trẻ em khỏe mạnh và phụ nữ mang thai. Dù các mũi tiêm vẫn còn sẵn có, song việc tiếp cận đã bắt đầu gặp khó khăn, nhất là với nhóm thai phụ.
Dù biến thể NB.1.8.1 chưa gây ra đợt dịch lớn, song tốc độ lan nhanh của nó là lời cảnh báo rõ ràng: Virus SARS-CoV-2 vẫn đang tiến hóa liên tục, và điều quan trọng là cộng đồng phải duy trì cảnh giác, không chủ quan.
Các chuyên gia khuyến cáo:
- Tiếp tục rửa tay, đeo khẩu trang ở nơi đông người, nhất là khi có triệu chứng.
- Cân nhắc tiêm vaccine nhắc lại, đặc biệt với người có nguy cơ cao.
- Theo dõi sát hướng dẫn tiêm chủng mới.
Biến thể "Nimbus" có thể chưa phải là mối đe dọa lớn, nhưng nó là lời nhắc nhở rằng đại dịch chưa kết thúc, và chúng ta vẫn cần chuẩn bị, bảo vệ bản thân và cộng đồng trước những bất ngờ tiếp theo từ virus.
