Điện tử và máy móc là "đầu tàu" tăng trưởng
Theo Cục Hải quan, từ đầu năm đến hết ngày 15/8, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt 282,6 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương tăng thêm gần 37 tỷ USD. Cùng với nhập khẩu, tổng kim ngạch hai chiều đạt 555,2 tỷ USD, tăng 16,6%, đưa cán cân thương mại thặng dư hơn 10 tỷ USD. Đây là mức thặng dư quan trọng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu phục hồi chưa đồng đều.
Đóng góp cho xuất khẩu của cả nước, nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tiếp tục dẫn đầu với trị giá gần 4,6 tỷ USD trong nửa đầu tháng 8, nâng kim ngạch của nhóm này từ đầu năm đến ngày 15/8 đạt 61,3 tỷ USD, tăng 42,6%, tương ứng tăng thêm 18,3 tỷ USD. Đây chính là động lực tăng trưởng mạnh mẽ nhất, phản ánh xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu vào Việt Nam.
Nhóm sản phẩm máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng cũng đạt kết quả ấn tượng khi đạt 34,6 tỷ USD, tăng 14,9%, tương ứng tăng 4,4 tỷ USD. Sự tăng trưởng ổn định của hai ngành hàng này đang giúp Việt Nam khẳng định vị thế trong chuỗi sản xuất công nghệ toàn cầu, nhất là khi nhiều tập đoàn lớn tiếp tục mở rộng nhà máy tại các địa phương như Bắc Ninh, Hải Phòng, Thái Nguyên.
Trong khi đó, điện thoại và linh kiện, nhóm hàng tỷ USD truyền thống đạt gần 35 tỷ USD, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.
Không chỉ nhóm công nghiệp, các mặt hàng nông sản chủ lực cũng bứt phá nhờ giá thế giới duy trì ở mức cao. Cà phê là điểm sáng khi đạt 6,2 tỷ USD tính đến giữa tháng 8, tăng tới 62,8% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương tăng thêm 2,4 tỷ USD. Giá cà phê thế giới tăng kỷ lục đã giúp ngành hàng này trở thành mặt hàng gây bất ngờ trong xuất khẩu nông sản năm nay.
Xuất khẩu cà phê tăng mạnh đạt 6,2 tỷ USD tính từ đầu năm đến ngày 15/8.
Gạo tiếp tục giữ vị trí quan trọng với kim ngạch vượt 3 tỷ USD, khối lượng xuất khẩu đạt 5,8 triệu tấn và giá bình quân hơn 512 USD/tấn - mức giá cao, phản ánh lợi thế cạnh tranh của gạo Việt Nam trên thị trường. Bên cạnh đó, hạt tiêu cũng ghi dấu khi kim ngạch vượt 1 tỷ USD, tăng 28,4% dù lượng xuất khẩu giảm, cho thấy giá trị gia tăng từ thị trường tiêu dùng đang chuyển biến tích cực.
Ngoài ra, trong nửa đầu tháng 8, xuất khẩu dệt may đạt tới 1,8 tỷ USD, nâng kim ngạch nhóm hàng này từ đầu năm đến giữa tháng 8 đạt 24,4 tỷ USD, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Doanh nghiệp FDI còn chiếm tỷ trọng lớn
Trao đổi với PV Tiền Phong , chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh đánh giá sự tăng trưởng mạnh của nhóm điện tử, máy móc cùng nông sản tỷ USD là tín hiệu đáng mừng, giúp củng cố nền tảng xuất khẩu. Tuy nhiên, việc khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn đóng vai trò chủ lực khi chiếm tới 74,3% tổng kim ngạch xuất khẩu, cho thấy sự phụ thuộc lớn của Việt Nam vào các doanh nghiệp, tập đoàn FDI; đặt ra yêu cầu năng lực tự chủ của doanh nghiệp trong nước.
“Tình hình thế giới còn tiềm ẩn nhiều bất định, từ nhu cầu tiêu dùng tại Mỹ và EU cho đến chính sách thương mại mới, đòi hỏi Việt Nam phải tiếp tục đa dạng hóa thị trường và nâng chuẩn chất lượng hàng hóa. Đặc biệt, chính sách thuế quan của Mỹ đặt ra sự tranh mới giữa hàng hoá các nước, nên hơn lúc nào doanh nghiệp Việt cần củng cố năng lực sản xuất của mình để giảm thiểu những rủi ro, tác động”, ông Doanh nói.
Nhận định tình hình chính trị, kinh tế thế giới từ nay đến cuối năm tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, Bộ Công Thương cho biết, để góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8,3 đến 8,5% trong năm 2025, bộ sẽ tiếp tục thực hiện tốt việc kết nối giúp các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng của các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp lớn toàn cầu, tạo thị trường cho các ngành công nghiệp phát triển.
Bộ Công Thương sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp, hiệp hội, ngành hàng khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà nước ta là thành viên; đồng thời đẩy nhanh tiến độ đàm phán nâng cấp các FTA hiện có và ký kết các FTA mới với các đối tác tiềm năng nhằm đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và chuỗi cung ứng.
