Ảnh minh họa
Theo số liệu thống kê sơ bộ từ Cục Hải quan, nhập khẩu đậu tương (đậu nành) của Việt Nam trong tháng 9 đạt hơn 140 nghìn tấn với trị giá hơn 67 triệu USD, giảm 52,8% về lượng và kim ngạch so với tháng 8.
Lũy kế trong 3 quý đầu năm, nước ta đã nhập hơn 1,9 triệu tấn đậu tương, trị giá hơn 904 triệu USD, tăng 22,4% về lượng và tăng 9,5% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.
Xét về thị trường, Brazil đang là nhà cung cấp đậu tương lớn nhất của Việt Nam với hơn 1,1 triệu tấn, trị giá hơn 518 triệu USD, tăng 18% về lượng và tăng 10% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Giá nhập khẩu giảm 6%, tương ứng 469 USD/tấn.
Mỹ là thị trường lớn thứ 2 với hơn 667 nghìn tấn đậu tương, trị giá hơn 301 triệu USD, tăng mạnh 30% về lượng và tăng 10% về trị giá so với cùng kỳ. Trong khi lượng nhập khẩu tăng mạnh, giá lại chứng kiến giảm sâu với mức giảm 16%, tương ứng 451 USD/tấn, rẻ nhất trong số các thị trường.
Đứng thứ 3 là Canada với hơn 142 nghìn tấn, trị giá hơn 67 triệu USD, tăng 45% về lượng và tăng 17% về kim ngạch. Giá nhập khẩu giảm 20%, tương ứng 477 USD/tấn.
Trên thị trường thế giới, kể từ đầu năm 2025 đến nay, thương mại đậu tương giữa Mỹ và Trung Quốc trải qua biến động lớn, với xu hướng rõ ràng là Bắc Kinh thu hẹp mua hàng từ Mỹ và chuyển mạnh về nguồn cung Nam Mỹ. Theo số liệu hải quan và phân tích thị trường, Trung Quốc trong nhiều tháng đã tăng cường mua đậu tương từ Brazil và Argentina, khiến khối lượng nhập khẩu từ Mỹ giảm mạnh trong giai đoạn cao điểm xuất khẩu.
Sự sụt giảm mua hàng của Trung Quốc thể hiện rõ trong mùa vụ mới: trong vài tháng hè và đầu thu, các lô hàng đậu tương Mỹ tới Trung Quốc gần như tạm ngưng, khiến xuất khẩu sang thị trường này chỉ chiếm một phần nhỏ tổng khối lượng xuất khẩu hàng năm của Mỹ. Điều này đặt áp lực lên giá nội địa và thu nhập nông dân Mỹ vào thời điểm thu hoạch.
Việt Nam hiện là một trong những thị trường nhập khẩu đậu nành lớn trên thế giới. Với tổng lượng nhập khẩu ước đạt 2,2 triệu tấn đậu nành nguyên hạt và 5,9 triệu tấn khô đậu nành trong niên vụ 2023-2024. Việt Nam hiện là thị trường lớn thứ 3 nhập khẩu đậu nành của Mỹ tại Đông Nam Á và đứng thứ 13 toàn cầu.
Hội đồng Xuất khẩu Đậu nành Mỹ (USSEC) dự báo nhu cầu của Việt Nam tiếp tục tăng do sự phát triển mạnh mẽ của ngành thực phẩm và thức ăn chăn nuôi. Lý do bởi người tiêu dùng Việt ngày càng quan tâm đến các sản phẩm nguồn gốc thực vật như đậu nành.
Lượng tiêu thụ khô đậu nành được dự báo sẽ tăng lên 6 triệu tấn vào năm 2025, phản ánh nhu cầu thực phẩm và thức ăn chăn nuôi ngày càng lớn của thị trường trong nước. Đây là kết quả từ sự phát triển nhanh chóng của ngành chăn nuôi Việt Nam, trong đó sản xuất thịt heo, gia cầm và thủy sản đều tăng trưởng ổn định.
Hiện Việt Nam là nước sản xuất thịt heo lớn thứ sáu thế giới, trong khi ngành thủy sản giữ vị trí thứ tư và đóng góp khoảng 4-5% GDP. Nhu cầu sử dụng đậu nành trong sản xuất thức ăn công nghiệp là rất lớn, đặc biệt khi người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm giàu đạm và có nguồn gốc thực vật rõ ràng.
