
Người bán hàng trên nền tảng TikTok Shop phải gánh chịu mức phí tăng gấp 3 lần - Ảnh: ĐỨC THIỆN
Với mức phí mới, tăng 3 - 4% giá trị đơn hàng lên 10 - 12%, cộng thêm phí giao dịch là 5%/đơn hàng giao thành công, nhà bán hàng trên
Người bán hàng trên nền tảng TikTok Shop phải gánh chịu mức phí tăng gấp 3 lần - Ảnh: ĐỨC THIỆN
Với mức phí mới, tăng 3 - 4% giá trị đơn hàng lên 10 - 12%, cộng thêm phí giao dịch là 5%/đơn hàng giao thành công, nhà bán hàng trên
Nhiều người bán hàng cho biết nếu không tăng giá bán sẽ lỗ vốn, nhưng tăng giá bán lại lo mất khách - Ảnh: QUANG ĐỊNH
"Chợ" đông, sàn không còn cần người bán ít tiền?
Theo báo cáo doanh thu các sàn thương mại điện tử nửa đầu năm 2025, do nền tảng nghiên cứu thị trường YouNet ECI công bố, TikTok Shop đã có sự bứt phá mạnh mẽ về số lượng nhà bán hàng có doanh thu.
Nền tảng này có hơn 266.000 nhà bán hàng nội địa phát sinh doanh thu, tăng 96% so với cùng kỳ năm 2024 và lần đầu tiên vượt Shopee (209.000 nhà bán hàng).
Nhận xét sự bứt tốc của TikTok Shop, ông Nguyễn Phương Lâm, giám đốc YouNet ECI, cho rằng nền tảng này đã tận dụng tốt ưu thế giá rẻ, sản phẩm dễ tiếp cận, phù hợp với xu hướng tiêu dùng tiết kiệm trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức.
Tuy nhiên trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Ánh Hồng, giám đốc thương mại điện tử, hệ thống bán lẻ 24hStore, cho biết ngành bán lẻ công nghệ nói chung có biên lợi nhuận khoảng 5 - 8%, thậm chí nhiều mặt hàng như phụ kiện chỉ có 3 - 5% - nên không thể chịu đựng thêm 17% phí nền tảng mà không đảo chiều lợi nhuận bằng cách giảm chi buôn hoặc tăng giá bán.
"Người bán sẽ phải chịu áp lực thanh khoản và vốn lưu động tăng cao bởi phí bị trừ sau giao hàng và khách hoàn mãi, nghĩa là 2 - 3 tuần dòng tiền quay vòng càng trở nên căng thẳng. Vốn lưu động sẽ bị đẩy lên cao để bù đắp thiếu hụt biên lợi nhuận. Nhiều shop nhỏ đã rơi vào tình thế "trả phí nhiều hơn lợi nhuận" - kịch bản mà báo chí mô tả là "không thể sống nổi" khi phí sàn tăng lên gấp 3 lần", bà Hồng phân tích.
Theo bà Hồng, việc TikTok Shop áp dụng phí dịch vụ trợ giá vận chuyển (Shipping Fee Program - SPF) mặc định trên tất cả đơn hàng của shop thường sẽ giúp các gian hàng chính hãng (Shop Mall) vốn có hoa hồng thấp hơn gần 50%, có quyền lựa chọn tham gia SFP. Shop Mall vốn có lợi thế về lượng giao dịch nên càng có sức cạnh tranh mạnh hơn so với các shop thường.
"Động thái tăng phí mạnh này cho thấy TikTok Shop đang áp chính sách theo xu hướng làm sạch thị trường, nơi chỉ những nhãn hàng chịu đầu tư năng lực mới sống được", bà Hồng nhận định.
Lo chất lượng hàng hóa sẽ giảm
Ông Võ Quốc Hưng, giám đốc tăng trưởng Công ty giải pháp truyền thông sáng tạo Tonkin Media, cho rằng việc TikTok Shop tăng phí gây sốc sẽ gây ra tác động lớn đến cả ba đối tượng liên quan là người bán hàng, người mua hàng và cả chính nền tảng. Người bán hàng sẽ chịu áp lực chi phí tài chính gia tăng, buộc phải phải tăng giá hoặc giảm chất lượng sản phẩm.
"Điều này dễ làm xảy ra tình trạng đóng cửa hàng loạt shop nhỏ trên sàn, từ đó làm giảm sự đa dạng phong phú sản phẩm. Còn các shop muốn tồn tại, phải đa dạng hóa sàn, nhưng cái này cần thời gian và chi phí xây dựng lại tập khách hàng", ông Hưng nhận xét.
Đối với người mua, những tác động tăng phí có thể khiến người bán tăng giá sản phẩm. Điều đó có thể đánh mạnh vào ví tiền của người trẻ - tập khách hàng chính của TikTok Shop, thậm chí có thể xảy ra tình trạng cắt giảm voucher giảm giá dẫn tới giảm sức hút của sàn. "Một số shop giảm chi phí tiếp thị để bù vào chi phí sàn có thể làm tình trạng giảm trải nghiệm shoppertainment (mua sắm giải trí). Từ đó khiến người tiêu dùng có khả năng qua các sàn khác có giá tốt và nhiều ưu đãi hơn", ông Hưng cho biết.
Cũng theo ông Hưng, việc tăng phí đương nhiên giúp nền tảng này tăng doanh thu ngắn hạn rất lớn, từ đó có thể bù đắp chi phí vận hành, công nghệ, hoặc thậm chí giúp có chi phí xây dựng mô hình kinh doanh bền hơn.
"Tuy nhiên, việc giảm trải nghiệm shoppertainment, khả năng giảm shop, giảm sự phong phú sản phẩm... sẽ dễ khiến TikTok Shop mất thị phần vào tay đối thủ", ông Hưng chia sẻ.
Trao đổi với chúng tôi, đại diện sàn này thừa nhận "bất kỳ sự thay đổi nào về phí cũng có thể tác động đến biên lợi nhuận trong ngắn hạn" và cho biết: "Các quyền lợi thực chất được triển khai song song dành cho nhà bán hàng và các nỗ lực tái đầu tư cho phát triển dài hạn".
"Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục tái đầu tư vào nền tảng và thị trường thông qua việc phát triển các tính năng tối ưu hóa vận hành, tăng cường bảo mật và an toàn cho người dùng, cũng như các chương trình cộng đồng có lợi cho sự phát triển bền vững của toàn ngành thương mại điện tử", vị này nói.
Tăng phí để tái đầu tư dài hạn?
Theo thông báo gửi đến nhà bán hàng, sàn TikTok Shop cho biết đã áp dụng mức phí mới từ ngày 18-7 bằng cách gộp phí dịch vụ trợ giá vận chuyển vào phí nền tảng, khiến hoa hồng tăng đột biến. Chẳng hạn người bán hàng thời trang trước đó phải trả 3 - 4% giá trị đơn hàng nhưng nay phải chịu 10 - 12%, gấp 3 lần so với trước.
Trả lời về việc tăng phí hoa hồng nêu trên, ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam, cho biết: "Việc điều chỉnh phí lần này là một phần trong chiến lược tái đầu tư dài hạn của TikTok Shop tại Việt Nam, nhằm hỗ trợ người bán, cải thiện trải nghiệm người mua và xây dựng môi trường mua sắm đáng tin cậy cho người dùng".
Doanh nghiệp phải tối ưu chi phí để giữ giá bán
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Từ Hoàng Thái, giám đốc Trung tâm kinh doanh trực tuyến, hệ thống FPT Shop, cho rằng việc tăng phí dẫn đến các sản phẩm được lựa chọn bán trên sàn phải được cân nhắc kỹ lưỡng hơn để vừa đảm bảo giá bán cạnh tranh, vừa duy trì chất lượng dịch vụ.
"Việc TikTok Shop tăng phí tạo những khó khăn nhất định nhưng chúng tôi vẫn luôn ưu tiên mang đến cho khách hàng các sản phẩm chính hãng, chất lượng, nguồn gốc rõ ràng kèm chính sách hậu mãi minh bạch", ông Thái nói.
Bà Phạm Thị Minh Thư, giám đốc ngành hàng thương mại điện tử, hệ thống của Di Động Việt, cho biết sau khi TikTok Shop điều chỉnh một số chính sách, trong đó có mức phí, doanh nghiệp này vẫn ưu tiên cân đối vận hành và tối ưu chi phí để giữ nguyên mức giá hợp lý, không tạo áp lực lên người tiêu dùng.