Chi phí lao động cạnh tranh không còn là “át chủ bài” của nhiều doanh nghiệp Việt trong thời đại AI. Trong ảnh: tại một sự kiện của FPT - Ảnh: D.N.
Văn phòng một doanh nghiệp công nghệ Việt tại Bangkok, Thái Lan - Ảnh: PHƯỢNG ANH
Tìm động lực tăng trưởng mới
Dải dữ liệu kết quả kinh doanh của VNG vài năm gần đây thể hiện từ 2022 đến nay, tập đoàn công nghệ này trải qua nhiều năm thua lỗ lớn. Trải lòng với cổ đông tại báo cáo thường niên, Chủ tịch HĐQT VNG Lê Hồng Minh thừa nhận: "Ba năm vừa qua đã thực sự thử thách chúng tôi… Những hướng đi mới đầy triển vọng như fintech, cloud và AI vẫn đang trong quá trình chứng minh hiệu quả tài chính".
Theo ông Minh, những nỗ lực mở rộng tham vọng - từ đưa game ra thế giới, phát triển tài chính số, đến xây dựng các sản phẩm AI - đều là hành trình thử - sai…
Với VNG, ngoài game, mảng kinh doanh số vẫn được kỳ vọng sẽ là động lực tăng trưởng tiếp theo với ba lĩnh vực chính: điện toán đám mây, AI và an ninh mạng. VNG cho biết doanh thu mảng doanh nghiệp số 9 tháng đầu năm 2025 tăng 57%, trong đó 55% đến từ thị trường nước ngoài và 51% đến từ mảng AI.
Thiên Long 'bán mình': Nỗi tiếc nuối thương hiệu Việt hay cơ hội vươn ra thế giới?ĐỌC NGAYÔng Minh nhấn mạnh: "Trong quý cuối năm và xuyên suốt 2026, chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư có trọng tâm vào AI và tăng tỉ trọng doanh thu từ thị trường quốc tế".
Ông Minh cũng khẳng định VNG là một trong số ít công ty Đông Nam Á dấn thân mạnh mẽ vào AI Cloud, phục vụ khách hàng quốc tế và hợp tác với những đối tác hàng đầu như NVIDIA và VAST Data.
"Kết hợp với các dịch vụ điện toán đám mây sẵn có, AI Cloud sẽ là động lực tăng trưởng chính của khối doanh nghiệp số tại VNG trong nhiều năm tới", ông nói.
Trong khi đó, tại FPT, dù doanh thu chững lại nhưng Backlog (giá trị hợp đồng đã ký, chưa thực hiện) vẫn cho thấy tín hiệu phục hồi, với 4 tháng liên tiếp tăng trưởng dương. Doanh thu ký mới trong 9 tháng đạt 29.363 tỉ đồng, tăng 14,4% so với cùng kỳ; số lượng dự án quy mô trên 10 triệu USD tăng gần gấp đôi.
Theo ông Trần Nguyên Tường Huy - chuyên gia phân tích Chứng khoán BIDV (BSC), các hợp đồng mới có xu hướng chọn lọc hơn, tập trung vào các dự án quy mô lớn kéo dài 3-5 năm. Còn theo một chuyên gia Vietcap, doanh thu ký mới mảng công nghệ thông tin nước ngoài của FPT đã tăng tốc trở lại từ tháng 7-2025 sau khi các bất định liên quan tới thuế đối ứng của Mỹ giảm bớt.
Ở một góc nhìn khác, một chuyên gia phân tích doanh nghiệp cho rằng AI tạo ra cả áp lực cạnh tranh lẫn dư địa tăng trưởng lớn cho các doanh nghiệp công nghệ Việt. Các đối thủ quốc tế tận dụng AI để cắt giảm nhân sự và hạ giá thầu.
Áp lực về giá còn đến từ các trung tâm dữ liệu AI ở Đông Nam Á và Nam Á - đặc biệt là Ấn Độ, quốc gia đặt mục tiêu trở thành nơi cung cấp dịch vụ tính toán AI giá rẻ nhất thế giới. Nếu không tái định vị sang các dịch vụ giá trị cao, FPT sẽ khó duy trì tốc độ tăng trưởng hai chữ số như giai đoạn trước.
Lợi nhuận chịu tác động từ tỉ giá
Nhiều doanh nghiệp cho hay kết quả kinh doanh chịu tác động nhiều do tỉ giá biến động mạnh. Một doanh nghiệp xuất khẩu tiết lộ thay vì 1 triệu USD doanh thu từ nước ngoài đổi được 23 tỉ mấy năm trước, nay anh đổi được trên 26 tỉ đồng.
Với FPT, tỉ giá JPY/VND (Nhật Bản là thị trường nước ngoài lớn nhất của FPT) tăng kể từ đầu 2025, khi đồng Việt Nam mất giá, giúp FPT ghi nhận tới 882 tỉ đồng lợi nhuận từ chênh lệch tỉ giá. Tuy nhiên, JPY/VND có xu hướng giảm từ quý 2, khiến doanh thu quy đổi sang đồng Việt Nam giảm khoảng 6% so với vùng đỉnh.
Thiên Long bị thâu tóm hay hướng đi khi "go global"?
Tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản) sẽ chi 27,6 tỉ yen (gần 4.700 tỉ đồng) để mua lại hơn 65% cổ phần của Tập đoàn Thiên Long (TLG) để biến doanh nghiệp này trở thành công ty con.
Về phía Thiên Long, tập đoàn này hé mở họ bán cổ phần cho doanh nghiệp ngoại với "tin tưởng và kỳ vọng rằng sự tham gia của đối tác quốc tế có uy tín đến từ Nhật Bản là Tập đoàn Kokuyo sẽ giúp TLG mở rộng thêm không gian hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu, thiết kế, nâng tầm sản phẩm trong và ngoài nước, phù hợp với định hướng chiến lược toàn cầu hóa "Glocalization".
Theo tìm hiểu, đối với thị trường quốc tế, TLG bắt đầu xuất khẩu từ năm 2008 và đã thâm nhập đến 74 thị trường trên thế giới. Tính đến 8 tháng đầu năm 2025, doanh thu từ xuất khẩu chiếm khoảng 28% tổng doanh thu, tăng đáng kể so với mức 18% năm 2020.
Tuy nhiên, chuyên gia phân tích Chứng khoán PHS nhận định với thị trường văn phòng phẩm, các thương hiệu Trung Quốc đang chiếm ưu thế về quy mô và giá thành, trong khi các doanh nghiệp Việt Nam như TLG tập trung vào năng lực R&D, sản phẩm chất lượng cao, thân thiện với môi trường.
Áp lực cạnh tranh về giá đối với các sản phẩm giá rẻ từ Trung Quốc tràn qua sẽ là một thách thức đối với khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
Cơ hội cho thương hiệu Việt vươn lên nhờ bản sắc
