Ông Nguyễn Đức Tâm - Thứ trưởng Bộ Tài chính - Ảnh: K.ANH
Tại hội thảo phát triển bền vững 2025 với chủ đề: Động lực cho kỷ nguyên bền vững do báo Tài chính - Đầu tư tổ chức ngày 27-11, ông Nguyễn Đức Tâm - Thứ trưởng Bộ Tài chính - cho biết Việt Nam đã chủ động thực hiện những thay đổi chiến lược sâu rộng nhằm thích nghi với thực tiễn và phát triển bền vững.
Trọng tâm là thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân để trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp phát triển và đổi mới sáng tạo.
Thúc đẩy cơ chế phát triển kinh tế xanh
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học - công nghệ như việc tăng cường đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao để nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh tế. Đây là một trong những bước tiến bước ngoặt giúp khu vực 
Nhu cầu tài chính xanh là bức tường khổng lồ, nhưng nguồn vốn rót ra như cánh cửa mới héĐỌC NGAY
Danh mục này gồm 45 loại hình dự án thuộc 7 nhóm ngành kinh tế trọng điểm như năng lượng tái tạo, giao thông xanh, xây dựng bền vững, nông nghiệp tuần hoàn và dịch vụ môi trường. Đây là bước tiến lớn trong việc thiết lập khung thể chế cho thị trường tài chính xanh, giúp huy động hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước cho phát triển bền vững.
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, tổng giá trị phát hành trái phiếu xanh trong nước đã tăng hơn 60% so với cùng kỳ, chứng tỏ niềm tin của nhà đầu tư vào cam kết phát triển xanh của Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy vậy ông Tâm chỉ ra những thách thức như thể chế còn bất cập, nguồn lực tài chính hạn chế, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ và năng lực nhân sự chưa đáp ứng yêu cầu. Với doanh nghiệp nhỏ và vừa - chiếm 97% tổng số doanh nghiệp - khó khăn lớn nhất là tiếp cận vốn xanh, công nghệ mới và dữ liệu số.
Trước thực tế đó, bộ đang phối hợp các bộ, ngành hoàn thiện chính sách tài chính, triển khai ưu đãi thuế, tín dụng ưu tiên, quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo và nghiên cứu mô hình PPP cho hạ tầng số, năng lượng tái tạo. Đồng thời tiếp tục phát triển thị trường tài chính xanh, thị trường carbon và các công cụ tài chính bền vững.
Tháo gỡ khoảng cách chính sách và thực thi
Nhìn nhận ở góc độ doanh nghiệp, ông Lee Leong Seng, Giám đốc bộ phận phát triển bất động sản nhà ở, khối bất động sản, Keppel Việt Nam, cho rằng việc theo đổi các mục tiêu phát triển xanh và bền vững (ESG) là thách thức, đặc biệt là làm sao cân bằng giữa giá trị kinh tế và giá trị môi trường.
Theo đó các giải pháp thiết kế xanh, hài hòa với thiên nhiên thường đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao hơn, dẫn đến gia tăng chi phí xây dựng và có thể giá bán sản phẩm cũng sẽ cao hơn. Trong khi đa số người mua đều ưa chuộng dự án thân thiện môi trường, nhưng một số có thể vẫn e ngại việc trả thêm chi phí. Vì vậy thách thức này cần chung tay của các bên liên quan.
Ông Vũ Thái Trường - Trưởng phòng biến đổi khí hậu và môi trường (UNDP Việt Nam) - chỉ ra thách thức lớn nhất là khoảng cách giữa chính sách và thực thi. Chính sách đã rất tiến bộ, nhưng doanh nghiệp và địa phương cần thêm công cụ, dữ liệu và hướng dẫn cụ thể để triển khai. Cùng đó là rào cản kỹ thuật và thị trường, chất thải chưa được coi là tài nguyên, doanh nghiệp chưa sẵn sàng và đáp ứng tiêu chuẩn.
Vì vậy đại diện UNDP cho rằng cần tập trung đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp. Tiếp tục hoàn thiện và đồng bộ hóa khung pháp lý từ trung ương tới địa phương, đặc biệt khi áp dụng mô hình chính quyền hai cấp. Có cơ chế khuyến khích tài chính xanh, biến chất thải thành tài nguyên.
Việt Nam đang đứng trước nhu cầu tài chính khổng lồ cho chuyển đổi xanh
