Nhiều hộ kinh doanh vẫn loay hoay với hóa đơn điện tử

Nhiều hộ kinh doanh "linh hoạt" phương thức thanh toán

Ghi nhận thực tế ngày 5-6 tại nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống và chợ truyền thống tại TP.HCM cho thấy hoạt động thanh toán chuyển khoản vẫn diễn ra bình thường. Tại các tiệm cà phê, quán ăn, thậm chí là các sạp rau củ hay đồ khô trong chợ, mã QR vẫn được đặt ngay ngắn ở quầy tính tiền.

Một số tiệm tạp hóa nhỏ có khuyến khích khách trả tiền mặt nhưng không có sự ép buộc hay từ chối thanh toán qua ngân hàng. "Tôi vẫn chấp nhận cả hai hình thức thanh toán, chuyển khoản hay tiền mặt đều được, vì khách hàng chủ yếu thanh toán qua tài khoản", chủ một quán hủ tiếu trong con hẻm trên đường Lê Văn Sỹ (quận 3) chia sẻ.

Chị Tâm, một tiểu thương, cho rằng về lâu dài, việc từ chối thanh toán qua tài khoản sẽ khiến nhiều chủ kinh doanh đánh mất lượng khách hàng lớn, nhất là trong bối cảnh người tiêu dùng có xu hướng ngại mang theo tiền mặt khi đi mua sắm.

"Giờ đi mua hoa, mua đồ ăn, ai cũng thích chuyển khoản cho nhanh, không phải thối lại tiền. Nếu người bán không hỗ trợ, khách sẽ tìm chỗ khác thuận tiện hơn", chị Tâm nói.

Anh Hoàng Phú (ngụ quận 12) kể lại tình huống "dở khóc dở cười" khi đến quán bún bò ruột nhưng bị từ chối... đổi tiền. "Mình quen ghé quán đó ăn uống, hay nhờ đổi vài trăm ngàn đổ xăng, gửi xe vì ngại kiếm cây ATM.

Vậy mà lần này, vừa nói chuyển khoản xong là chủ quán lắc đầu, bảo sợ bị truy thu gì đó", anh kể, song khẳng định phần lớn các quán vẫn nhận chuyển khoản bình thường và quét mã để tiện cho đôi bên.

* Ông Phan Phương Nam (phó khoa luật thương mại Đại học Luật TP.HCM):

Cần hướng dẫn trước khi tính đến việc xử phạt

Với các hộ kinh doanh, cần thấy rằng việc chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế suất trên doanh thu là quá trình tất yếu, không thể né tránh. Do vậy các hộ kinh doanh nên cố gắng nhanh chóng tìm hiểu các quy định, có thể liên hệ tư vấn ở những đơn vị chuyên môn, áp dụng sớm hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền để tự kiểm soát được doanh thu chính xác...

Tuy nhiên quá trình chuyển đổi từ hình thức nộp thuế khoán sang kê khai theo doanh thu cần áp dụng quá trình chuyển tiếp, có thể khoảng 1 - 2 năm để các hộ dần thích nghi. Lâu nay người dân vẫn kinh doanh theo hình thức truyền thống, tự phát, hóa đơn viết tay hoặc "tính nhẩm". Do đó việc chuyển đổi cần có khoảng thời gian để các hộ kinh làm quen với quy trình kê khai mới, hạn chế những rủi ro phát sinh.

Ngoài ra cần những chương trình truyền thông, tập huấn đơn giản, dễ hiểu... giúp người dân dễ dàng tiếp cận. Cần tăng cường hướng dẫn người dân làm đúng, chứ đừng chú trọng quá vào kiểm tra, xử phạt khiến các hộ kinh doanh càng thấy áp lực.

Thực tế rất nhiều hộ kinh doanh là những người lớn tuổi, làm ăn nhỏ lẻ, ít hiểu biết về chính sách và công nghệ. Nếu không có chính sách phù hợp, nguy cơ phát sinh những hình thức "né" thuế hoặc rút lui khỏi kinh doanh.