Dạ dày được ví như "chiếc đồng hồ" sinh học, hoạt động bền bỉ suốt cả ngày và cần được nghỉ ngơi sâu vào ban đêm. Tuy nhiên, nhiều người lại vô tình biến quãng thời gian trước khi ngủ thành "đòn chí mạng" đối với cơ quan này. Bà Lâm (Đài Loan, Trung Quốc) là một trong số đó. Bà qua đời ở tuổi 61 vì ung thư dạ dày.
Ảnh minh họa Người nhà kể lại, bà Lâm vốn ăn uống ngon miệng nhưng lại không béo nên ai cũng tưởng là sức khỏe tốt. Bà cũng không thích đến bệnh viện, cứ mệt trong ngày là bồi bổ bằng thực phẩm. Khi có những dấu hiệu bất thường bà cũng giấu nhẹm, thậm chí tự mua thuốc uống. Đến khi bà ngất xỉu vì tiêu chảy có máu và đau bụng dữ dội sau bữa ăn, đến phòng cấp cứu mới hay mắc ung thư dạ dày giai đoạn cuối. Bà chống chọi được hơn 2 năm rồi qua đời.
Khi có ai hỏi về nguyên nhân mắc ung thư dạ dày của bà Lâm, người con trai cả lại ngậm ngùi rồi hối hận. Hóa ra, bác sĩ từng chỉ ra 3 thói quen trước khi ngủ của bà chính là "thủ phạm". Chỉ có điều, người con trai này thấy mẹ thích, mẹ vui vẻ khi làm nên biết hại vẫn không can ngăn.
Dưới đây là 3 thói quen trước khi ngủ "phá hủy" dạ dày của bà Lâm mà các bác sĩ phải thở dài khi nghe đến:
1. Nằm xuống ngay sau khi ăn tối, thường nằm tới gần lúc ngủ
Giống như bà Lâm, nhiều người có thói quen ăn tối xong là nằm xem TV hoặc đi ngủ ngay. Đây là một hành động gây hại kép. Thông thường, dạ dày cần 2-3 giờ để tiêu hóa hết thức ăn.
Việc nằm ngay sau khi ăn khiến cơ thể không còn duy trì tư thế thẳng đứng, tạo điều kiện lý tưởng cho trào ngược axit. Axit dạ dày chảy ngược lên thực quản, gây kích ứng và tổn thương niêm mạc lặp đi lặp lại. Đồng thời ảnh hưởng tới máu đến dạ dày và hoạt động tiêu hóa của dạ dày.
Tình trạng này kéo dài dễ dẫn đến viêm dạ dày mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về thực quản. Các chuyên gia khuyến nghị chỉ nên ăn no khoảng 70% và đi bộ nhẹ nhàng ít nhất 20 phút sau bữa ăn tối.
2. Uống rượu trước khi đi ngủ để "mua" giấc ngủ
Nhiều người tìm đến rượu như một giải pháp thư giãn để dễ ngủ hơn, nhưng lại không lường trước được tác hại đối với dạ dày. Rượu là chất kích ứng mạnh niêm mạc dạ dày và có khả năng ức chế cơ chế tự bảo vệ của cơ quan này.
Ảnh minh họa Uống rượu vào buổi tối, đặc biệt là khi dạ dày đang trống rỗng hoặc sắp chuyển sang chế độ nghỉ ngơi, sẽ khiến niêm mạc dạ dày dễ bị tổn thương hơn. Ngay cả một lượng nhỏ rượu cũng có thể kích thích dạ dày tiết axit quá mức, kéo dài thời gian làm việc của dạ dày và làm suy yếu khả năng tự phục hồi vào ban đêm. Càng nguy hiểm hơn khi bà Lâm đã có tuổi.
3. Thức khuya đi kèm với việc ăn vặt vào đêm khuya
Thói quen thức khuya đã đủ gây rối loạn nhịp sinh học, nhưng ăn vặt vào đêm khuya lại là "đòn giáng" trực tiếp vào dạ dày. Niêm mạc dạ dày cần được nghỉ ngơi và tái tạo vào ban đêm. Việc ăn khuya buộc dạ dày phải tiếp tục hoạt động trong khi cơ thể đang chuẩn bị đi vào trạng thái nghỉ.
Đồ ăn vặt đêm khuya thường giàu chất béo và muối, chúng kéo dài thời gian làm việc của dạ dày hơn bình thường và kích thích tiết axit liên tục, ngăn cản quá trình phục hồi của niêm mạc. Tình trạng dạ dày quá tải và viêm nhiễm kéo dài là con đường dẫn đến các bệnh tiêu hóa mạn tính và tiềm ẩn nguy cơ ung thư.
Nguyên tắc vàng để "giải cứu" dạ dày trước khi ngủ
Để bảo vệ dạ dày, bạn cần tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau:
- Không ăn trước khi ngủ ít nhất 3 tiếng: Đây là khoảng thời gian tối thiểu để dạ dày hoàn thành nhiệm vụ và chuyển sang chế độ nghỉ ngơi, tránh tình trạng tiết axit quá mức.
- Hạn chế chất béo và muối vào bữa tối: Khẩu phần ăn nên nhỏ (no 70%), ít dầu và ít muối để giảm tải cho dạ dày về đêm.
Ảnh minh họa - Ngủ đủ giấc và đúng giờ: Dạ dày cũng cần được nghỉ ngơi và phục hồi, nên đi ngủ sớm trước 11h tối và ngủ đều đặn vào một khung giờ mỗi ngày.
- Chọn tư thế ngủ phù hợp: Tránh nằm sấp hoặc gối quá thấp. Nằm gối hoặc nâng đầu giường lên 15cm và nằm nghiêng về bên trái có thể giúp giảm trào ngược axit.
- Cảnh giác với tín hiệu: Nếu bạn thường xuyên bị đau bụng trên dai dẳng, trào ngược axit hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, hãy đi khám ngay lập tức. Người trên 40 tuổi có lối sống không lành mạnh nên nội soi dạ dày định kỳ.