Nga đối mặt tình trạng già hóa và suy giảm dân số kỷ lục

Nga đã phải vật lộn với tình trạng dân số giảm sút và già hóa trong nhiều thập kỷ. Tổng thống Vladimir Putin coi đây là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.
(Ảnh minh họa: Sputnik/AP)

(Ảnh minh họa: Sputnik/AP)

Năm 1999, một năm trước khi ông Putin lên nắm quyền, số trẻ sơ sinh được sinh ra ở Nga đã giảm xuống mức thấp nhất được ghi nhận. Năm 2005, Tổng thống Putin cho biết những khó khăn về nhân khẩu học cần được giải quyết bằng cách duy trì sự ổn định kinh tế và xã hội trong nước.

Mới đây nhất, vào ngày 23/10, ông Putin đã phát biểu tại một hội nghị nhân khẩu học ở Điện Kremlin rằng việc tăng tỷ lệ sinh là rất quan trọng đối với nước Nga. Tổng thống Putin đã khởi xướng các sáng kiến nhằm khuyến khích người dân sinh thêm con - từ bữa ăn miễn phí tại trường cho các gia đình đông con đến việc trao tặng huy chương "Bà mẹ anh hùng" theo phong cách Liên Xô cho những phụ nữ có từ 10 con trở lên.

Ban đầu, số ca sinh ở Nga tăng lên cùng với sự thịnh vượng kinh tế, từ 1,21 triệu trẻ em sinh ra trong năm 1999 lên 1,94 triệu trẻ vào năm 2015. Tuy nhiên, thành quả khó khăn lắm mới đạt được này đang sụp đổ trong bối cảnh bất ổn tài chính, chiến tranh ở Ukraine, làn sóng di cư của thanh niên và sự phản đối nhập cư.

Nga đối mặt tình trạng già hóa và suy giảm dân số kỷ lục- Ảnh 2.

Ông Putin tại một trung tâm chăm sóc tiền sản ở Kaliningrad vào năm 2011 (Ảnh: AFP/Getty Images)

Theo Cục Thống kê Liên bang Nga, dân số Nga đã giảm từ 147,6 triệu người vào năm 1990 - năm trước khi Liên Xô sụp đổ - xuống còn 146,1 triệu người trong năm nay. Kể từ khi Crimea sáp nhập vào Nga trong năm 2014, dữ liệu của Nga đã bao gồm dân số khoảng 2 triệu người của bán đảo, cũng như số ca sinh và tử tại khu vực này.

Nga cũng ghi nhận thực trạng dân số già hóa đáng kể. Theo dữ liệu của chính phủ Nga, vào năm 1990, 21,1% dân số ở độ tuổi từ 55 trở lên. Vào năm 2024, tỷ lệ này là 30%.

Kể từ đỉnh điểm năm 2015, số ca sinh đã giảm hàng năm và số ca tử hiện đang vượt xa số ca sinh. Nhà nhân khẩu học Alexei Raksha báo cáo rằng số trẻ sơ sinh được sinh ra ở Nga vào tháng 2/2025 là con số hàng tháng thấp nhất trong hơn 2 thế kỷ.

Năm 2024, tỷ lệ sinh của Nga - số con trung bình của mỗi phụ nữ - là 1,4. Con số này thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế 2,1 cần thiết đối với dân số, và thấp hơn một chút so với con số 1,6 của Mỹ do Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh công bố.

Một số khu vực có luật quy định việc khuyến khích phá thai là bất hợp pháp, trong khi luật pháp quốc gia năm 2024 cấm việc quảng bá tuyên truyền không sinh con.