Đưa khoản lỗ của EVN vào giá điện: 'Trăm dâu' đổ đầu người dùng điện?

Admin

20:31 19/08/2025

Đề xuất phân bổ khoản lỗ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vào giá điện khi chưa rõ các chi phí gây lỗ, theo các chuyên gia, đặt ra dấu hỏi về tính minh bạch và yêu cầu nâng cao hiệu quả việc tái cơ cấu EVN và ngành điện thời gian qua.

Các chuyên gia lĩnh vực năng lượng cho rằng cần làm rõ nguyên nhân các khoản lỗ, đảm bảo minh bạch trước khi phân bổ vào giá điện - Ảnh: T.PH.

Trước đó, tại dự thảo nghị định 72 (sửa đổi) quy định về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân vừa được đưa ra lấy ý kiến, Bộ Công Thương đã đề xuất đưa các khoản lỗ của

Theo các chuyên gia, thủy điện với chi phí thấp vẫn đang chiếm từ 25 - 30% trong cơ cấu nguồn điện - Ảnh: NAM TRẦN

Cần làm rõ các nguyên nhân gây lỗ

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Hà Đăng Sơn - Trung tâm nghiên cứu Năng lượng và Tăng trưởng xanh - cho hay việc sửa đổi quy định tại nghị định 72 là cần thiết, để đảm bảo làm rõ các chi phí được đưa vào giá điện. Đặc biệt là các chi phí phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, truyền tải, cung ứng, phân phối điện chưa được bù đắp đầy đủ vào giá bán lẻ, cùng với chi phí chênh lệch tỉ giá đánh giá lại chưa được phân bổ.

Việc này nhằm đảm bảo chi phí hợp lý, hợp lệ được bù đắp đầy đủ và bảo toàn, phát triển vốn nhà nước tại EVN, cũng như đảm bảo cho sự phát triển ngành điện, an ninh năng lượng quốc gia. Tuy vậy, ông Sơn cho rằng đề xuất "tính hết" khoản lỗ vào giá điện trong khi tập đoàn này chưa có một báo cáo, giải trình đẩy đủ về nguyên nhân gây ra các khoản lỗ là "chưa thỏa mãn".

"Cơ cấu giá thành sản xuất kinh doanh điện được tính toán dựa vào các yếu tố gồm sản xuất, truyền tải, phân phối điện, chi phí dịch vụ quản lý ngành... Trong các yếu tố này, nguyên nhân gây ra khoản lỗ cho EVN chưa được tách bạch rõ đâu là nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan do chính sách điều hành giá hay do yếu tố quản lý điều hành còn bất cập", ông Sơn nói.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, khoản lỗ của EVN được thông tin là do biến động giá nguyên liệu đầu vào, các chi phí sản xuất kinh doanh điện tăng cao như giá than, giá khí, chi phí mua các nguồn điện giá cao, lỗ tỉ giá chưa được phân bổ. Giá thành sản xuất kinh doanh điện cũng bị dồn tích lại từ nhiều năm.

Trong khi đó, giá điện không được điều chỉnh kịp thời, khiến cho khoản lỗ của EVN càng tăng thêm, đặc biệt là giai đoạn 2022 - 2023. Tuy nhiên, có các chi phí khác như tỉ lệ tổn thất điện năng, yếu tố phân phối, truyền tải quản lý vận hành chưa hợp lý gây nên lỗ ngành điện là chưa được làm rõ.

Cụ thể, theo ông Sơn, trong báo cáo tài chính đã kiểm toán của EVN chưa làm rõ các hạng mục cụ thể với các chi phí liên quan, yếu tố nào làm tăng chi phí so với kế hoạch sản xuất kinh doanh, yếu tố nào đã được tối ưu, tiết giảm. Ví dụ như giai đoạn này EVN hỗ trợ người dân tiền điện do ảnh hưởng dịch COVID-19, hoặc biến động giá nguyên liệu gây ra lỗ thế nào...

"Cần làm rõ hơn để phân bổ chi phí hợp lý, trực tiếp tác động giá thành sản xuất điện vào giá bán lẻ điện bình quân. Còn nếu do tổn thất điện năng, chi phí vận hành chưa hợp lý, điều hành quản lý chưa tốt, thì phải tìm cách điều chỉnh, tái cơ cấu lại... mà cũng hạch toán lỗ để phân bổ vào giá điện là chưa hợp lý", ông Sơn nói.

EVN lỗ lũy kế 44.792 tỉ đồng, Bộ Công Thương đề xuất tính khoản lỗ vào giá bán lẻ điện

Bộ Công Thương vừa có dự thảo tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều nghị định 72 của Chính phủ về cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.