Ngay cả HLV Pep Guardiola, người thấu hiểu Haaland hơn ai hết, cũng chỉ có thể đưa ra một đề xuất mang tính hài hước: “Bốn trung vệ.” Thực tế đã chứng minh, không có câu trả lời đơn giản, đặc biệt khi vô số đội bóng đã thử và thất bại. Trong 12 trận gần nhất cho cả câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia, không một HLV nào tìm ra cách ngăn cản anh ghi bàn, với tổng cộng 22 pha lập công.
Vào Chủ Nhật tới, nhiệm vụ này sẽ thuộc về Aston Villa và chiến lược gia Unai Emery. Điều đáng lo ngại là Haaland không phải mẫu tiền đạo luôn cần tham gia vào mọi tình huống.
Sát thủ trong vòng cấm
Haaland là cơn ác mộng thực sự trong vòng cấm nhờ khả năng dự đoán tuyệt vời và những đường chạy chết người. Trận đấu với Villarreal hôm thứ Ba ở Champions League là một minh chứng: anh đoán trước điểm rơi của đường tạt bóng từ Rico Lewis, vượt qua hậu vệ để dứt điểm hạ gục thủ môn, mở tỷ số cho Man City.
Khi Wolves hạ Man City 2-1 vào tháng 9-2023, họ đã hạn chế Haaland chỉ còn một cơ hội duy nhất. Ian Burchnall, trợ lý huấn viên của Wolves thời điểm đó, nhớ lại chiến thuật: “Lần duy nhất chúng tôi thành công là khi Craig Dawson đối đầu và kèm sát anh ấy về mặt thể chất trong vòng cấm. Dawson đã làm rất tốt vì Haaland gần như không chạm bóng. Haaland nhận rất ít bóng, nên sự kiên nhẫn và tập trung của anh để thực hiện những đường chạy trong vòng cấm thật đáng nể. Bạn phải có ai đó có thể bám theo được những chuyển động đó.”
Haaland không đơn thuần trôi nổi trong trận đấu; anh liên tục tìm cách chi phối hậu vệ, chờ đợi khoảnh khắc thích hợp để lao vào. Điều này có thể tạo ra cảm giác an toàn giả tạo cho đối phương, khiến họ nghĩ rằng mình đang kiểm soát được anh. Thống kê 11 bàn thắng tại Premier League mùa này của anh bằng hoặc thậm chí vượt qua tổng số bàn của 12 đội khác trước vòng đấu cuối tuần.
Nỗ lực tập thể, không phải cá nhân
Kinh nghiệm từ các hậu vệ từng đối đầu với Haaland đều chỉ ra rằng đây là cuộc chiến của cả tập thể. “Chúng tôi đã có một bức tranh khá rõ về anh ấy và sự chuẩn bị chủ yếu là không ai có thể ngăn chặn anh ấy một mình, vì vậy đó phải là nỗ lực của toàn đội”, Niklas Moisander, cựu hậu vệ Werder Bremen đã ba lần đối mặt với Haaland, chia sẻ. “Kế hoạch chính là giữ đội hình chặt chẽ và luôn có sự hỗ trợ xung quanh khi anh ấy có bóng hoặc trong vòng cấm. Tôi may mắn được đấu với những ngôi sao hàng đầu như Messi, Ronaldo, Ibrahimovic, Lewandowski. Tôi có nhiều cái để so sánh, và phải nói rằng Haaland gần như là tiền đạo toàn diện, hoàn hảo.”
Một trong những vai trò chính của Haaland là ở vị trí cao và dẫn dắt phản công hoặc đuổi theo bóng dài. Anh có thể giữ bóng hoặc chạy chỗ phía sau. “Chủ yếu là đọc trận đấu, dự đoán và không rơi vào tình huống mà tôi sẽ phải đối đầu một-một với anh ấy, vì lúc đó tôi sẽ không có cơ hội”, Moisander nói. “Bạn có thể có cảm giác: ‘Ồ chúng tôi chơi khá tốt chống lại anh ấy’ – nhưng rồi anh ấy có một hoặc hai bàn thắng ở cuối trận.”
Cần cả thể chất và chiến thuật
Thể hình và sức mạnh thể thao vượt trội là những yếu tố khiến Haaland trở nên khác biệt. Cố gắng bắt kịp những gì anh làm gần như là bất khả thi. “Thật khó khăn, nhưng nếu bạn có thể ngăn chặn nguồn cung cấp cho anh ấy, điều đó thật tuyệt vời”, Burchnall nói. “Bạn không thể kèm “chết” anh ấy vì nếu làm vậy, bạn sẽ để lộ khoảng trống cho người khác trong vòng cấm. Chúng tôi thấy thật khó đối phó vì anh ấy có quá nhiều phẩm chất: mạnh mẽ trên không, dứt điểm tốt bằng cả hai chân.”
Bàn thắng đánh đầu của Bernardo Silva vào lưới Villarreal là minh chứng cho sự nguy hiểm của việc tập trung quá mức vào Haaland. Với chiều cao 1,73m, Silva được tự do di chuyển vào khoảng trống và dễ dàng đánh đầu ghi bàn mà không bị kèm cặp.
Một số hậu vệ cố gắng làm Haaland phân tâm bằng những lời khiêu khích nhẹ, hy vọng có thể ảnh hưởng đến tâm lý của anh. Tuy nhiên, khi đã trưởng thành hơn, Haaland biến những điều đó thành động lực. Đối thủ càng mạnh, anh càng có xu hướng nâng cao phong độ để vượt lên. “Anh ấy cực kỳ tập trung trong trận đấu, vì vậy bạn khó có thể làm anh ấy mất cân bằng,” Moisander tiết lộ.
Rõ ràng, không tồn tại một công thức chung nào để hóa giải Erling Haaland. Nếu mọi kế hoạch chiến thuật đều vô hiệu, có lẽ các đội bóng chỉ còn cách noi gương Wolves: tìm cho mình một ‘Craig Dawson’ – một trung vệ dày dạn, có khả năng kèm cặp thể chất cực tốt và sẵn sàng lao vào mọi tình huống.
