Người dân trong các con hẻm nhỏ ở phường 10, quận 4 cũ thắp nến tưởng niệm nạn nhân sau khi đại dịch kết thúc - Ảnh: TỰ TRUNG
Công viên tưởng niệm nạn nhân
Ông Phan Thanh Bình (PGS.TS, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội; nguyên Giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM)
Đại dịch Covid-19 đã đi qua nhưng ký ức về nó vẫn ở lại. Đối với TP.HCM, đó không chỉ là một giai đoạn khó khăn mà là một vết hằn tinh thần, một khoảnh khắc lịch sử khốc liệt.
Một công viên tưởng niệm nạn nhân Covid-19 nếu được kiến tạo đúng cách, không chỉ là nơi để tưởng nhớ mà cần trở thành không gian sống của ký ức và hồi sinh. Nơi đó con người có thể lặng lẽ nhớ về người đã khuất nhưng cũng có thể bước tiếp với lòng biết ơn, mạnh mẽ và hy vọng.
Tinh thần cốt lõi của công trình không nằm ở sự đồ sộ hay phô trương mà nằm ở chiều sâu cảm xúc và sự gợi mở tinh tế. Một không gian không áp đặt cảm xúc, không tô vẽ quá mức nhưng đủ lặng, để ai cũng có thể chạm đến phần ký ức riêng của mình và cùng hòa vào dòng cảm xúc chung của TP.
Hòa vào thiên nhiên - tôn trọng ký ức đô thị
Khu đất số 1 Lý Thái Tổ với vị trí trung tâm, cây xanh cổ thụ và các biệt thự kiến trúc Pháp chính là một mảnh ký ức đô thị, rất phù hợp để hình thành công viên tưởng niệm.
Tôi đề xuất giữ nguyên ranh đất và diện tích hiện trạng, hạn chế tối đa phá vỡ cảnh quan. Các biệt thự cũ có thể cải tạo nhẹ để trở thành "nhà ký ức", "nhà tương lai" hoặc không gian cộng đồng, nơi lưu giữ câu chuyện đại dịch qua ảnh, thư tay, hiện vật hoặc tổ chức các hoạt động về sức khỏe, giáo dục và sự sẻ chia.
Vườn cây cổ thụ hiện hữu sẽ tạo thành một vành đai sinh thái bao quanh công viên, không chỉ giữ được màu xanh quý giá giữa lòng TP mà còn giúp không gian thêm phần yên tĩnh, mát lành và nâng cao giá trị trải nghiệm cho người dân.
Quan trọng hơn, công viên nên tận dụng các khoảng trống tự nhiên, mảng xanh, lối đi cũ, giữ được sự thân quen và mộc mạc, đúng với tinh thần "gợi mở, không can thiệp nhiều".
Mời người dân cả nước góp ý kiến cho công trình Đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19 ở TP.HCM
Công viên - không gian xanh của người dân TP.HCM
Một công viên tưởng niệm không nên "đóng khung" thành nơi trầm mặc. Ngược lại, cần được thiết kế như một công viên công cộng đích thực, nơi người dân có thể đến để đi dạo, nghỉ ngơi, đọc sách, chơi đùa, thiền định như cách con người sống cùng ký ức chứ không bị ám ảnh bởi nó.
Công viên nên có vùng tĩnh và vùng động hài hòa: có chỗ cho trẻ em chạy nhảy, có ghế đá dưới bóng cây để người già ngồi lại suy ngẫm, có khoảng sân nhỏ để sinh hoạt cộng đồng, cũng có không gian
Đài tưởng niệm nạn nhân COVID-19: Lời tâm huyết gửi 'biểu tượng đồng lòng vượt qua đại dịch'
