Nỗ lực trở lại đường đua
10 năm trước, mùa giải 2015, lần đầu tiên trong lịch sử, bóng đá TPHCM vắng bóng đại diện ở sân chơi cao nhất của quốc gia. Đó là cột mốc buồn mà không người hâm mộ nào của thành phố nghĩ đến. Cũng năm đó, đội Becamex Bình Dương lên ngôi vô địch lần thứ 4, cũng là lần cuối cùng mà bóng đá phía Nam có được vinh quang cao nhất ở làng cầu nội địa.
Chỉ trong hơn một thập niên, bóng đá Việt Nam hoàn toàn thay đổi. Từ chỗ không có chức vô địch quốc gia nào kể từ lần đăng quang của CLB Quân đội vào năm 1998, thì từ năm 2010 đến nay, bóng đá khu vực phía Bắc giành đến 11 danh hiệu, chia cho 5 đội bóng khác nhau.
Bản đồ bóng đá Việt Nam đã được vẽ lại khi mà từ Nghệ An trở ra chiếm đến 2/3 số lượng các đội dự V-League mỗi mùa, và các con số chưa dừng lại. Ở mùa 2025-2026 này, chỉ có 4 đội bóng dự V-League thuộc các địa phương từ Đà Nẵng trở vào.
Các đội bóng phía Nam cũng tràn ngập các cầu thủ từ nơi khác đến, với đa phần là từ miền Bắc. Một thống kê chưa đầy đủ, 2 mùa giải gần nhất, CLB TPHCM chỉ có 3 cầu thủ được đăng ký là “gốc” thành phố, tức chiếm chưa đến 10% lực lượng. 10 năm gần nhất, không có quá 2 cầu thủ thuộc biên chế bóng đá TPHCM có mặt ở mỗi đợt triệu tập đội tuyển quốc gia lẫn U23.
Cuộc khủng hoảng nhân sự ấy xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng quan trọng nhất vẫn nằm ở khâu phát triển bóng đá trẻ. Trong 20 năm qua, chỉ có 4 lần các đội tuyển U (U21, U19, U17) của TPHCM lọt vào các trận chung kết giải trẻ.
Trong hoàn cảnh bất lợi đủ đường, nhưng bóng đá TPHCM chưa ngừng khao khát. Đã có những cuộc trở lại “chớp nhoáng” trong những giai đoạn khó khăn nhất. Như ở mùa giải 2010-2013, TPHCM có Navibank Sài Gòn đoạt Cúp quốc gia; còn giai đoạn 2017-2022, cũng có đại diện nằm trong tốp 3 V-League.
Trong quãng thời gian kể trên, bóng đá thành phố có đến 4 CLB khác nhau tham gia sân chơi cao nhất, cho thấy nỗ lực rất lớn của các nhà quản lý. Thế nhưng, khi yếu tố tài chính luôn ở trong tình trạng thiếu thốn, cầu thủ không thể tự đào tạo, bóng đá TPHCM rơi vào trạng thái thiếu bền vững và điều đó khiến việc trở lại đường đua danh hiệu mỗi lúc mỗi mịt mờ.
Đi tìm bản sắc
Sau khi sáp nhập địa phương, bóng đá TPHCM có 2 đội bóng chơi V-League và “hậu phương” là 4 đội đang đá ở giải hạng Nhất, cùng 3 hệ thống đào tạo trẻ là các học viện của Lyon, Juventus và Becamex. Chưa bao giờ bóng đá thành phố lại sở hữu tiềm lực dồi dào đến vậy.
Tuy nhiên, trong bối cảnh mà bóng đá phía Bắc ngày càng mạnh hơn, đòi hỏi bóng đá TPHCM có ngay danh hiệu vô địch là điều rất khó khăn. Sự góp mặt của Becamex TPHCM trên thực tế cũng chỉ đóng góp vào lịch sử chung của bóng đá thành phố 4 danh hiệu V-League, bởi xét trong 5 mùa giải gần nhất, cả đội bóng này lẫn CLB TPHCM đều nằm ngoài tốp 3, không phải ứng cử viên vô địch.
Công an TPHCM đánh dấu ngày trở lại ấn tượng khi thắng CLB Hà Nội 2-1 ở vòng 1 V-League 2025-2026. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Thế nên, mục tiêu phù hợp và cấp thiết là cần xây dựng lại bản sắc của bóng đá thành phố. Việc phiên hiệu Công an TPHCM xuất hiện trở lại kể từ năm 2002 là bước đi đầu tiên để thu hút lượng khán giả cũ, nay đều ở tuổi trung niên, sống lại bầu không khí sôi động cầu trường Thống Nhất. Chiến thắng ở trận ra quân của thầy trò HLV Lê Huỳnh Đức trước Hà Nội FC là khởi đầu trong mơ, mang đến các sắc thái tích cực từ khán đài đến sân cỏ.
Mùa giải 2025-2026 có thể là điểm khởi đầu cho hành trình tìm lại vinh quang của bóng đá TPHCM, nhưng kỳ vọng là một chuyện, quan trọng hơn vẫn là sự kiên trì trong đầu tư, giảm bớt áp lực thành tích để các đội bóng thành phố có thời gian xây dựng bản sắc về lối chơi, định hình đội ngũ và có chiến lược phát triển bóng đá trẻ dài hạn.
