Bê bối hiến tạng chấn động nước Mỹ
Một phiên điều trần đã được Tiểu ban Giám sát và Điều tra thuộc Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện tổ chức vào ngày 23/7 để làm rõ những lỗ hổng trong an toàn hiến tạng và cách các tổ chức thu nhận - cấy ghép dự định cải thiện hệ thống nhằm khôi phục niềm tin từ người dân. Sự tin tưởng này vô cùng quan trọng bởi hệ thống hiến tạng tại Mỹ chủ yếu dựa vào người dân tình nguyện đăng ký hiến tạng, thường là khi làm bằng lái xe.
Tính đến năm 2022, khoảng 170 triệu người Mỹ đã đăng ký hiến tạng sau khi qua đời. Tuy vậy, nhu cầu về tạng vẫn luôn vượt xa nguồn cung. Năm ngoái, có hơn 48.000 ca cấy ghép tạng được thực hiện, trong khi danh sách chờ có tới hơn 103.000 người. Trung bình mỗi ngày có 13 người tử vong khi chưa được ghép tạng, theo Cơ quan Quản lý Tài nguyên và Dịch vụ Y tế (HRSA).
Cuộc cải tổ được HHS triển khai sau khi HRSA điều tra và phát hiện hàng chục trường hợp hiến tạng không trọn vẹn, tức là quy trình lấy tạng đã được bắt đầu nhưng vì lý do nào đó lại không thực hiện được.
Phát biểu tại phiên điều trần, Tiến sĩ Raymond Lynch, Trưởng Ban Cấy ghép Nội tạng của HRSA, cho biết báo cáo tập trung vào các vấn đề tại Kentucky và cam kết sẽ không để những sai phạm như vậy tiếp diễn.
“Tôi xin gửi lời xin lỗi đến người dân Kentucky vì những gì đã xảy ra. Điều đó là không thể chấp nhận và HRSA sẽ không dung thứ” ông nói “Niềm tin là thứ phải được xây dựng và duy trì mỗi ngày, chứ không thể coi là đương nhiên.”
Những báo cáo kinh hoàng
Theo báo cáo điều tra liên bang và bản ghi chép chuẩn bị trước phiên điều trần, các trường hợp vi phạm đều liên quan đến Kentucky Organ Donor Affiliates (tổ chức thu nhận tạng tại Kentucky và một phần Ohio, West Virginia) nay đã sáp nhập và đổi tên thành Network for Hope.
Trong số 351 trường hợp được đưa vào diện điều tra, hơn 100 ca có “dấu hiệu đáng lo ngại, bao gồm 73 bệnh nhân vẫn còn phản xạ thần kinh - những người không phù hợp với điều kiện hiến tạng” Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) cho biết trong thông cáo báo chí. Ít nhất 28 trường hợp được xác định là bệnh nhân có thể chưa tử vong khi quy trình lấy tạng được bắt đầu, làm dấy lên “những câu hỏi nghiêm trọng về mặt đạo đức và pháp lý.”
Chủ tịch Tiểu ban Hạ viện, bác sĩ John Joyce, bình luận: “Những báo cáo này không phải là cá biệt. Chúng thật kinh hoàng. Điều đó càng khẳng định tính cấp thiết của cuộc điều tra.”
Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. cũng gọi đây là động lực để tăng cường giám sát.
“Các phát hiện cho thấy bệnh viện đã cho phép tiến hành lấy tạng khi bệnh nhân vẫn còn dấu hiệu sống, điều đó thật rùng rợn” ông nói “Các tổ chức hiến tạng sẽ phải chịu trách nhiệm. Hệ thống này cần được cải tổ để đảm bảo mọi người hiến tạng đều được tôn trọng như chính sự sống của họ.”
Phản hồi từ tổ chức bị điều tra
Network for Hope không trả lời yêu cầu bình luận từ CNN nhưng trên website, họ khẳng định cam kết minh bạch và tuân thủ đầy đủ yêu cầu từ Trung tâm Dịch vụ Medicare và Medicaid (CMS) – cơ quan giám sát các tổ chức hiến tạng.
Giám đốc điều hành Barry Massa đã làm chứng trước Quốc hội rằng tổ chức chỉ nhận được báo cáo của HRSA cách đây vài ngày và cho biết hiện họ đang tiến hành rà soát các vấn đề được nêu ra cũng như giải quyết những mối quan tâm của cơ quan.
“Rõ ràng nội dung báo cáo rất nghiêm trọng và gây lo ngại” ông nói “An toàn của bệnh nhân luôn là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi sẽ thực hiện bất cứ hành động cần thiết nào để cải thiện và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.”
Cuộc điều tra cho thấy hàng loạt sai phạm mang tính hệ thống tại tổ chức hiến tạng ở khu vực Kentucky, như: không tuân thủ các quy trình chuyên môn, phớt lờ nguyện vọng của gia đình, thiếu phối hợp với đội ngũ y tế điều trị chính và không đánh giá đúng tình trạng thần kinh của bệnh nhân. Báo cáo của HRSA nhận định những sai sót này phản ánh sự rối loạn trong bộ máy tổ chức và một văn hoá làm việc thiếu chú trọng đến chất lượng và an toàn.
HRSA cũng xác định cả tổ chức thu nhận tạng ở Kentucky lẫn Mạng lưới Hiến ghép Tạng Quốc gia (OPTN) đã không nhận diện và phản hồi kịp thời trước các vấn đề này.
HRSA tiết lộ đã nhận được báo cáo về các "mô hình tương tự" ở nhiều tổ chức khác và đang mở rộng điều tra trên toàn quốc. Họ yêu cầu các tổ chức thực hiện thay đổi cấp hệ thống và yêu cầu Network for Hope phải tiến hành "phân tích nguyên nhân gốc rễ" và thiết lập quy trình chính thức để tạm dừng việc lấy tạng nếu có nguy cơ.
Trường hợp chấn động của TJ Hoover
Cuộc điều tra liên bang được kích hoạt sau vụ việc gây sốc liên quan đến anh TJ Hoover ở Kentucky, được nêu ra tại phiên điều trần Quốc hội vào tháng 9/2023.
Năm 2021, TJ Hoover (33 tuổi) được đưa vào bệnh viện vì sốc thuốc. Anh bất ngờ tỉnh dậy trong phòng mổ khi đang bị cạo lông ngực, vệ sinh cơ thể bằng dung dịch sát khuẩn và nghe thấy bác sĩ đang thảo luận việc lấy nội tạng. Trước đó vài giờ, hồ sơ ghi rằng một bác sĩ đã xác nhận anh chết não mặc dù khi đó Hoover vẫn phản ứng với kích thích, giao tiếp bằng mắt và lắc đầu.
TJ Hoover
Một số nhân viên từng làm việc trong tổ chức hiến tạng đã lên tiếng cảnh báo rằng Hoover chưa chết não, nhưng đã bị phớt lờ. Cuộc phẫu thuật chỉ dừng lại khi bác sĩ mổ nhận thấy phản xạ của anh.
Tổ chức hiến tạng sau đó khẳng định họ đã rà soát và “vẫn tin rằng quy trình và chính sách được tuân thủ đúng”.
Hiện Hoover sống cùng chị gái ở Richmond, Kentucky và đang điều trị phục hồi chức năng. Anh thường chia sẻ quá trình này trên TikTok để truyền cảm hứng cho người khác.
Ông Massa, người đảm nhận vị trí lãnh đạo Network for Hope sau khi xảy ra vụ việc của TJ Hoover, cho biết trong phiên điều trần ngày 23/7 rằng tổ chức đã tuân thủ các quy trình và quy định hiện hành. Tuy nhiên, ông thừa nhận trong trường hợp này “việc trao đổi thông tin lẽ ra có thể được thực hiện tốt hơn nhiều.”
Ông cũng cho biết đại dịch Covid-19 đã khiến việc phối hợp giữa đội lấy tạng và bệnh viện gặp nhiều khó khăn.
Lo ngại về hiến tạng sau khi chết tuần hoàn
Quốc hội Mỹ đã theo dõi sát sao hệ thống hiến tạng trong nhiều năm qua. Phiên điều trần ngày 23/7 nhằm rút ra bài học, đưa ra giải pháp và xác định thách thức trong tương lai.
Một chủ đề gây tranh cãi là hình thức hiến tạng sau khi chết tuần hoàn (DCD), một hình thức khác với hiến tạng sau chết não. DCD xảy ra khi bệnh nhân bị tổn thương nghiêm trọng, gia đình quyết định ngừng máy hỗ trợ sự sống.
Tiến sĩ Robert Cannon, Giám đốc chương trình ghép gan tại Đại học Alabama, cho biết: “Có rất nhiều trường hợp DCD mà bệnh nhân vẫn còn phản xạ. Nhưng miễn là gia đình hiểu rõ và đồng thuận, thì quy trình này được xem là chuẩn mực và hợp đạo đức.”
Tuy không tham gia vụ Hoover, bác sĩ Cannon từng điều trần trước Quốc hội khi vụ việc được phanh phui năm ngoái và là người theo sát các vấn đề trong hệ thống hiến tạng quốc gia.
HRSA khẳng định sẽ tăng cường kiểm soát, cho phép người dân phản ánh các lo ngại liên quan đến quy trình hiến tạng trên website của cơ quan.
Nguồn: CNN
