Ảnh minh họa
Lợi nhuận của các nhà máy lọc dầu do Nhà nước Ấn Độ điều hành đã tăng mạnh trong quý III/2025, dù mức phụ thuộc vào dầu thô giá rẻ từ Nga giảm đáng kể. Diễn biến này cho thấy thu nhập của ngành lọc dầu nước này đang được thúc đẩy chủ yếu bởi biến động giá toàn cầu, thay vì nguồn cung giá rẻ từ Moscow.
Theo tờ Economic Times (ET), tổng lợi nhuận của ba “ông lớn” Indian Oil Corporation (IOC), Bharat Petroleum Corporation (BPCL) và Hindustan Petroleum Corporation (HPCL) trong quý 3/2025 đạt 17.882 crore Rupee, tăng tới 457% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân chính đến từ giá dầu thô giảm và biên lợi nhuận lọc – tiếp thị cao hơn.
Công ty TNHH Lọc hóa dầu Mangalore (MRPL) – một doanh nghiệp nhà nước khác – cũng ghi nhận lợi nhuận trở lại sau khi báo lỗ trong cùng kỳ năm 2024.
Dữ liệu từ hãng phân tích Kpler cho thấy IOC, BPCL, HPCL và MRPL đã nhập khẩu dầu thô từ Nga ít hơn 40% so với cùng kỳ năm trước. Trong quý 3, dầu Nga chỉ chiếm khoảng 24% tổng lượng dầu thô mà các nhà máy quốc doanh Ấn Độ nhập khẩu, giảm mạnh so với 40% của năm 2024.
Theo IOC, dầu Nga hiện chỉ chiếm khoảng 19% hỗn hợp dầu thô đầu vào của tập đoàn, trong khi Chủ tịch HPCL Vikas Kaushal cho biết tỷ lệ này ở HPCL chỉ ở mức 5% vì không kinh tế để vận hành nhà máy lọc dầu với loại dầu này.
Các giám đốc điều hành khẳng định, kết quả kinh doanh tích cực chủ yếu nhờ điều kiện thị trường toàn cầu thuận lợi. Một lãnh đạo nhà máy lọc dầu được ET dẫn lời cho biết: “Các yếu tố toàn cầu như giá dầu chuẩn và giá nhiên liệu cao có ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với mức chiết khấu từ một phần nhỏ dầu Nga mà chúng tôi xử lý.”
Trong quý 3, giá dầu Brent trung bình ở mức 69 USD/thùng, thấp hơn 14% so với cùng kỳ năm trước (80 USD/thùng). Chi phí đầu vào giảm, trong khi giá sản phẩm đầu ra tăng mạnh đã giúp biên lợi nhuận cải thiện rõ rệt.
Giá dầu diesel tăng 37% lên 18,7 USD/thùng, giá xăng tăng 24% lên 8,4 USD/thùng, và nhiên liệu hàng không (jet fuel) tăng 22% lên 8,4 USD/thùng. Nhờ đó, biên lợi nhuận lọc dầu gộp (GRM) của IOC đạt 10,6 USD/thùng – cao gấp hơn 6 lần so với mức 1,59 USD/thùng cùng kỳ năm trước, phần nào được hỗ trợ bởi tăng giá hàng tồn kho.
Sự tăng vọt của giá dầu diesel được cho là xuất phát từ lượng hàng tồn kho thấp tại châu Á và châu Âu, cùng với sản lượng xuất khẩu của Nga giảm. Nguồn cung hạn chế và nhu cầu phục hồi cũng giúp cải thiện biên lợi nhuận của xăng và nhiên liệu phản lực.
Bên cạnh đó, các lệnh trừng phạt mới từ Mỹ và Liên minh châu Âu nhằm vào các tập đoàn năng lượng lớn của Nga như Rosneft và Lukoil đã khiến các nhà máy lọc dầu Ấn Độ buộc phải giảm nhập khẩu từ Moscow. Cả khu vực nhà nước lẫn tư nhân đều bắt đầu chuyển hướng sang các nguồn cung thay thế từ Trung Đông, Mỹ và những thị trường khác.
Sự dịch chuyển này cho thấy ngành lọc dầu Ấn Độ đang dần điều chỉnh chiến lược nhập khẩu theo hướng đa dạng hóa, đồng thời tận dụng hiệu quả các biến động giá quốc tế để gia tăng lợi nhuận.
Theo Reuters
