Trong suốt nhiều thập kỷ, Walmart là biểu tượng của mô hình bán lẻ truyền thống – với hàng nghìn siêu thị khổng lồ, hệ thống logistics tinh vi và triết lý “giá rẻ mỗi ngày” (Everyday Low Price). Nhưng bước sang kỷ nguyên số, khi thương mại điện tử bùng nổ và Amazon trở thành đối thủ lớn nhất, Walmart buộc phải chuyển mình. Câu chuyện chuyển đổi số của Walmart không chỉ là một ví dụ điển hình trong giới bán lẻ Mỹ, mà còn là bài học lớn về cách một “ông lớn” truyền thống thích nghi và đổi mới để tồn tại.
Năm 2015, Amazon bắt đầu vượt mặt Walmart về giá trị vốn hóa thị trường, làm dấy lên nỗi lo rằng thời kỳ thống trị của các chuỗi bán lẻ truyền thống sắp kết thúc. Với tốc độ giao hàng thần tốc, mô hình mua sắm 1 chạm, hệ sinh thái điện toán đám mây Amazon Web Services (AWS), Amazon không chỉ là một công ty thương mại điện tử – mà là một “cỗ máy công nghệ”.
Trong khi đó, Walmart bị đánh giá là chậm chạp trong đổi mới, thiếu hiện diện mạnh mẽ trên môi trường số. Đại dịch COVID-19 năm 2020 càng khiến hành vi tiêu dùng thay đổi chóng mặt: khách hàng đổ sang mua sắm online, ưu tiên thanh toán không tiếp xúc, và tránh đến siêu thị truyền thống. Đối với Walmart, đây là “lời cảnh tỉnh lớn”.
Trước áp lực cạnh tranh và thay đổi thị trường, hãng này chính thức phát động chiến lược chuyển đổi số quy mô lớn. Họ không chỉ đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật số, mà còn thay đổi cách vận hành, tiếp cận khách hàng và sử dụng dữ liệu.
Năm 2016, Walmart mua lại Jet.com – một công ty thương mại điện tử – với giá 3,3 tỷ USD. Đây là bước đi táo bạo, cho thấy họ sẵn sàng chi đậm để học hỏi mô hình online-first. Dù Jet.com sau này không thành công như kỳ vọng, thương vụ này giúp Walmart xây dựng năng lực nội bộ về công nghệ, thương mại điện tử và logistics số.
Walmart cũng nhanh chóng tuyển dụng hàng nghìn kỹ sư phần mềm, chuyên gia dữ liệu, chuyên viên trí tuệ nhân tạo để thành lập các trung tâm công nghệ tại California, Texas và Ấn Độ. Tính đến năm 2024, Walmart có hơn 20.000 nhân viên công nghệ toàn cầu – con số ngang ngửa nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu.
Từ cửa hàng vật lý đến “omni-channel”
Một trong những thành công lớn nhất của Walmart trong quá trình chuyển đổi số là mô hình bán lẻ đa kênh (omni-channel), kết hợp giữa cửa hàng vật lý và nền tảng kỹ thuật số. Hãng phát triển ứng dụng Walmart App – cho phép khách hàng mua hàng, thanh toán, theo dõi đơn hàng, đặt lịch nhận hàng tại cửa hoặc giao tận nhà. Hơn 4.500 siêu thị Walmart tại Mỹ được tích hợp với hệ thống “curbside pickup” – khách chỉ cần đỗ xe, nhân viên sẽ mang hàng ra tận nơi.
Đồng thời, Walmart cũng cải tiến hệ thống tồn kho, logistics bằng công nghệ AI, IoT và dữ liệu lớn (big data). Tập đoàn này sử dụng thuật toán để dự đoán nhu cầu mua sắm theo từng khu vực, từ đó tối ưu hóa việc nhập hàng, phân phối và định giá.
Walmart cũng xây dựng mạng lưới trung tâm giao hàng tốc độ cao, kết hợp với robot phân loại và xe tự hành để rút ngắn thời gian giao hàng xuống còn vài giờ – cạnh tranh trực tiếp với Amazon Prime.
Walmart Connect: Từ bán lẻ thành nền tảng quảng cáo
Một bước ngoặt quan trọng khác trong hành trình chuyển đổi số là việc Walmart khai thác dữ liệu khách hàng để phát triển nền tảng quảng cáo số mang tên Walmart Connect.
Dựa trên dữ liệu mua sắm của hàng triệu khách hàng mỗi ngày, Walmart cung cấp dịch vụ quảng cáo hiển thị, tìm kiếm có tài trợ, và phân tích hành vi người dùng cho các thương hiệu đối tác. Với hơn 150 triệu lượt khách mỗi tuần, Walmart nhanh chóng biến dữ liệu tiêu dùng thành nguồn thu lớn ngoài bán hàng trực tiếp.
Từ một nhà bán lẻ truyền thống, Walmart đang dần trở thành một nền tảng công nghệ – nơi dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và cá nhân hóa đóng vai trò trung tâm. Doug McMillon – CEO Walmart – từng tuyên bố: “Chúng tôi không còn là công ty bán lẻ, mà là một công ty công nghệ phục vụ bán lẻ”.
Tính đến năm 2024, mảng thương mại điện tử của Walmart chiếm hơn 17% tổng doanh thu – tăng gấp đôi so với năm 2019, theo Tech in Asia. Nền tảng Walmart Connect đạt doanh thu gần 3 tỷ USD, lọt top 5 nền tảng quảng cáo lớn nhất nước Mỹ.
Walmart không chỉ tồn tại trong cuộc chiến với Amazon, mà còn tạo ra bản sắc riêng: tận dụng lợi thế hàng nghìn cửa hàng vật lý kết hợp với công nghệ để trở thành một nền tảng toàn diện. Bài học lớn từ Walmart là chuyển đổi số không chỉ là xây dựng website hay ứng dụng – mà là tư duy lại toàn bộ chuỗi giá trị, từ vận hành đến tiếp cận khách hàng.