Vụ ban quản trị chung cư bị phạt gần 120 tỉ: Nhiều vấn đề cần làm rõ

Các chung cư hiện nay được quản lý bởi BQT và ban quản lý. Trong đó, BQT được bầu tại hội nghị nhà chung cư và hoạt động theo nhiệm kỳ, có chức năng đại diện cho cư dân và chủ đầu tư (nếu có) để giám sát, đảm bảo việc quản lý, sử dụng tòa nhà tuân thủ theo các quy định pháp luật.

Còn ban quản lý chung cư là đơn vị được chủ đầu tư hoặc BQT thuê để thực hiện nhiệm vụ vận hành cho chung cư đó. Ban quản lý chung cư có chức năng thu kinh phí dịch vụ quản lý vận hành chung cư.

Không phải là hoạt động bán hàng

Đại diện một doanh nghiệp quản lý, vận hành chung cư cho biết vào tháng 4-2024, Chi cục Thuế khu vực 2 (trước đây là Cục Thuế TP.HCM) đã có công văn cho biết kinh phí quản lý, vận hành nhà chung cư về nguyên tắc do các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư nộp cho chủ đầu tư hoặc BQT, đây không phải là hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ.

Vì vậy, khi thu phí quản lý vận hành và các khoản thu hộ, chi hộ khác theo quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư hoặc thỏa thuận với các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thì BQT, chủ đầu tư hoặc đơn vị thu hộ lập chứng từ thu (không lập hóa đơn), không kê khai, nộp thuế VAT, thuế TNDN đối với khoản thu này.

Đối với các khoản thu khác ban quản lý/BQT chung cư căn cứ vào phương pháp tính thuế của đơn vị để lập hóa đơn, kê khai, nộp thuế VAT, thuế TNDN theo quy định.

Phải sửa luật cho phù hợp với thực tiễn

Theo ông Nguyễn Văn Được, với quan điểm xử lý hành chính như cơ quan thuế áp dụng trên dẫn đến mức phạt rất cao gây áp lực cho người bị xử lý vi phạm hành chính (doanh nghiệp, người nộp thuế...) không có khả năng thi hành quyết định xử phạt hành chính dẫn đến mục tiêu của xử lý vi phạm hành chính không đạt được.

Đây cũng sẽ là nguyên nhân dẫn đến các quyết định xử phạt hành chính không được thi hành trong thời hạn 12 tháng theo quy định.

Để đảm bảo đồng bộ với Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 và Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi năm 2020, theo ông Được, cần thống nhất quan điểm: Hành vi vi phạm hành chính nhiều lần là "tình tiết tăng nặng" và không bị xử phạt từng hành vi.

Bộ Tài chính cũng cần đẩy nhanh tiến độ sửa đổi nghị định 125 cho phù hợp với Luật sửa đổi bổ sung Luật Vi phạm hành chính.

Ngoài ra mức phạt tiền tối đa được áp dụng trên tổng mức phạt của tất cả các hành vi vi phạm nhằm đảm bảo nguyên tắc xử lý hành chính mang tính chất răn đe, đồng thời giảm bớt áp lực cho người bị xử lý vi phạm hành chính cũng như phù hợp thực tiễn.

Cơ quan thuế nói về mức phạt 120 tỉ đồng

Trao đổi với Tuổi Trẻ lý do BQT chung cư Conic Đông Nam Á bị phạt đến 119,8 tỉ đồng, dù được xác định chỉ trốn thuế hơn 453 triệu đồng do không lập 7.260 tờ hóa đơn khi cung cấp dịch vụ cho cư dân, Đội thuế huyện Bình Chánh cho biết mức phạt nặng nhất đối với hành vi bán hàng không lập hóa đơn.

Theo điều 52 Luật Xử phạt vi phạm hành chính, được sửa đổi, bổ sung năm 2020, việc xử phạt với hành vi bán hàng không lập hóa đơn sẽ tính trên từng tờ hóa đơn.

Tờ thứ nhất mức phạt là 15 triệu đồng. Từ tờ thứ hai áp dụng một tình tiết tăng nặng là vi phạm nhiều lần với mức phạt 16,5 triệu đồng/tờ.

Người dân tìm hiểu nội quy của một chung cư ở TP.HCM - Ảnh: T.T.D.

Với hành vi không lập 7.260 tờ hóa đơn khi thu các khoản từ hoạt động quản lý nhà chung cư, cơ quan thuế ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 119 tỉ đồng.

Đội thuế huyện Bình Chánh cũng đã chuyển toàn bộ hồ sơ trốn thuế của BQT chung cư này sang cơ quan điều tra.

Trước đó, trong quá trình giải quyết hồ sơ tố cáo của một cá nhân đối với BQT chung cư này, Đội thuế huyện Bình Chánh đã ghi nhận BQT có hai nguồn thu. Một là thu từ hợp đồng cho thuê trạm viễn thông, công ty quản lý vận hành chung cư đã lập hóa đơn và khai thuế giá trị gia tăng (VAT) toàn bộ doanh thu theo hợp đồng.

Tuy nhiên, BQT không kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với phần doanh thu được chia từ hợp đồng trên.

Nguồn thu thứ hai là thu từ quản lý nhà chung cư (phí quản lý, tiền giữ xe, tiền gas, tiền nước) của 242 căn hộ trong thời gian 30 tháng, từ tháng 5-2022 đến tháng 10-2024 nhưng cũng không lập hóa đơn (7.260 tờ), không kê khai, nộp thuế.

Sau khi có văn bản xin ý kiến về khoản thu từ quản lý nhà chung cư (phí quản lý, tiền giữ xe, tiền gas, tiền nước) có phải lập hóa đơn, kê khai, nộp thuế hay không, Đội thuế huyện Bình Chánh được Chi cục Thuế khu vực 2 khẳng định là "dịch vụ quản lý vận hành nhà chung cư thuộc đối tượng chịu thuế VAT, thuế TNDN theo quy định...".

Theo đó, nếu được thành lập để thu tiền các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư và cung cấp dịch vụ quản lý vận hành, BQT phải kê khai, nộp thuế VAT, thuế TNDN theo quy định. Việc sử dụng hóa đơn của BQT thực hiện theo quy định tại nghị định số 123-2020 của Chính phủ...